Gương Xưa - Bảo Tồn Nét Đẹp Nhà Cổ Hà Nội

“…Hà Nội mùa thu, đi giữa mọi người
Lòng như thầm hỏi: Tôi đang nhớ ai
Sẽ có một ngày trời thu Hà Nội trả lời cho tôi
Sẽ có một ngày từng con đường nhỏ trả lời cho tôi…”
(Nhớ mùa thu Hà Nội - Trịnh Công Sơn)

Năm 1985, có một người khách lạ đặt chân tới đất kinh kỳ giữa trời thu thơ mộng, và rồi lòng yêu chớm nở trong tâm hồn người nghệ sĩ, để rồi nỗi nhớ đất, nhớ người trào dâng thành bài hát. Thủ đô cổ xưa, trầm mặc và đầy mộng mơ đã gieo vào lòng người khách ấy những tình cảm chỉ có thể giãi bày qua điệu nhạc. Và ‘’Nhớ mùa thu Hà Nội’’ đã thực sự chạm tới những người đem lòng yêu thủ đô với một tình cảm gần gũi, chân thành bởi lẽ bản thân Trịnh Công Sơn đã gợi được ký ức mọi người về một Hà Nội với ‘’cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ, phố xưa nhà cổ, mái ngói thâm nâu’’. Đó đều là những hình ảnh vô cùng thân thuộc mà bất kỳ người con của Hà Nội nào sẽ không bao giờ quên. Trịnh Công Sơn đã chắt lọc những phần linh hồn tinh túy nhất của Hà Nội để đưa vào bài hát.

Kẻ đi xa, người ở lại, tất thảy những con người đã đã yêu, đang yêu đất kinh kỳ luôn nhớ về Hà Nội với vẻ trầm mặc, xưa cũ, với hàng cây sấu, hoa sữa nồng nàn ngát hương, mà đặc biệt là những căn nhà cổ kính nằm sát bên nhau giấu kín bao kỷ niệm về một thời xưa cũ chẳng thể nào đong đếm được bằng giá trị vật chất, những căn nhà mang một vẻ trầm lặng và bình yên, cổ kính mà nồng nàn chất thơ rất riêng của Hà Nội,…. Con người ta đi bao nhiêu chốn cũng chẳng thể tìm lại cho mình hình ảnh những ngôi nhà với lớp màu gạch thân thuộc, với những khung cửa gỗ kẽo kẹt mộc mạc mà lại kỳ công đến lạ, với những tán cây vươn mình qua cửa sổ tìm tới chút ánh nắng trời, mà hơn cả là dư âm thắm nồng cả đất trời mà chỉ riêng Hà Nội mới có được lưu giữ cẩn thận chẳng phai nhoà theo năm tháng trong từng căn nhà ấy. Và Hà Nội nay, Hà Nội giờ đây có chen chúc những tòa nhà cao tầng, những vỉa hè có trơ trọi bóng cây hay những mái ngói thâm nâu đã được sửa sang khang trang sạch sẽ. Người đi xa nhớ một Hà Nội trong ảo ảnh, hình dung. Người ở gần nhớ một Hà Nội của dĩ vãng. Người yêu Hà Nội lặng nhìn những xưa cũ của đô thành dần tàn phai theo thời gian.

Những căn nhà nhỏ góc phố cổ với mái ngói thâm nâu, căn đã đổ nát, căn đã dần bị thay thế bởi nhà lầu sạch sẽ khang trang. Người ta chạy theo cái xu hướng của thời đại mà thờ ơ, lãng quên đi vẻ đẹp vốn có từ bao đời nay, sẵn sàng chi trả những khoản tiền khổng lồ cho những khu du lịch lớn, tiêu chuẩn 5 sao, với biết bao dịch vụ thượng hạng giá trên trời, để rồi quên mất một góc Hà Nội của biết bao kỷ niệm còn nằm đó xác xơ.

Ta vẫn còn trông thấy những khu nhà tập thể, những góc khuất nơi phố phường Hà Nội ngày càng xuống cấp trầm trọng mà chẳng hề được tu bổ. Điều này bắt nguồn từ nhiều lý do, có thể vì không được các cơ quan địa phương có thẩm quyền quan tâm, hoặc đặc biệt là do thiếu kinh phí hỗ trợ.